Obserwacja rozwoju dziecka to wspaniałe doświadczenie dla rodziców. Z niecierpliwością czekamy m.in. na wypowiedzenie pierwszego słowa. Ten temat chcielibyśmy przybliżyć w tym artykule. Jak pomóc dziecku w nauce mówienia? Jak powinna przebiegać nauka mówienia dla dzieci? Jakie książeczki do nauki mówienia wybrać?

Nauka mówienia dziecka – kiedy powinna się zacząć?

Dziecko od razu po urodzeniu zaczyna się „przygotowywać” do mówienia pierwszych słów. To od tego momentu ma kontakt z mową osób w swoim otoczeniu. To osłuchiwanie się z brzmieniem wyrazów pełni rolę pierwszego treningu przed rozpoczęciem komunikowania się za pomocą słów. Tym samym mówiąc do dziecka, wspieramy jego rozwój mowy. Warto więc zadbać, by osoby będące w otoczeniu dziecka, jak najwięcej do niego mówiły.

Norma rozwojowa, w której dziecko powinno zacząć mówić, jest szeroka. Zakłada się, że pierwsze słowo powinno pojawić się między 10 a 18 miesiącem życia. Jednak jak w przypadku każdego zadania rozwojowego – jego tempo zależy także od czynników indywidualnych. Lekkie opóźnienia w rozwoju mowy nie muszą być powodem do obaw. Z kolei pierwsze proste zadania pojawiają się między 2 a 3 rokiem życia. Na początku są bardzo proste, często dwuwyrazowe – np. mama daj.

Przeczytaj więcej o rozwoju mowy u dziecka

Jak pomóc dziecku w nauce mówienia?

W nauce mówienia nie potrzebujemy specjalnych narzędzi. Do pomocy do nauki mówienia możemy zaliczyć naszą własną mowę oraz pracę z książeczkami do nauki mówienia dla dzieci.

Największe znaczenie ma to, jak dużo mówimy do dziecka. Zadbajmy więc o to, by wykorzystywać okazje do „rozmowy” z dzieckiem. Podczas wspólnego spaceru możesz opowiadać dziecku, co dzieje się dookoła, jak nazywają się różne mijane przez Was rzeczy. Tak samo podczas przewijania czy mycia dziecka warto być z nim w kontakcie i opowiadać o różnych wydarzeniach. Pomocne będzie także śpiewanie piosenek czy opowiadanie wierszyków. Mów do swojego dziecka jak najwięcej!

Książki do nauki mówienia dla dzieci

Nieocenionym wsparciem w rozwoju mowy dziecka są książeczki i przeróżne opowieści. Do treningu mowy możemy wykorzystać każdą dziecięcą książeczkę – czytając, opowiadając, co dzieje na obrazkach, dbamy o kontakt dziecka z mową.

Warto korzystać także z książeczek dedykowanych właśnie nauce mówienia dla dzieci. My polecamy serię „Akademia Mądrego Dziecka. Pierwsze słowa” od wydawnictwa HarperCollins. To dedykowane najmłodszym książeczki zawierające słowa z najbliższego otoczenia malucha – jedzenie, zwierzątka, zabawki, pojazdy czy ubrania. Do tej pory w serii ukazało się ponad 20 tytułów, więc na pewno znajdziesz tę poświęconą ulubionym rzeczom Twojego dziecka.

Książeczka do nauki mówienia zawiera podpisane obrazki, tak by dziecko widząc daną rzecz, od razu uczyło się ją nazywać. Może zdecydujecie się na książeczkę z ubraniami i wybierzecie, w co się ubrać, gdy pada deszcz lub śnieg? A co warto mieć na głowie, gdy na zewnątrz mocno świeci słońce? Jeśli Twój maluch uwielbia zwierzątka, wybierzcie te poświęcone właśnie im! Możecie poczytać o zwierzakach domowych, tych dziko żyjących albo mieszkających na wsi. Z kolei małych fanów motoryzacji może zaciekawić temat strażaków, pojazdów budowy czy pociągów.

Powtarzaj dziecku słowa opisujące narysowane rzeczy. To pozwala mu się osłuchać z brzmieniem różnych słów. Pamiętaj także, że zanim dziecko zaczyna mówić, uczy się rozumienia znaczenia słów. Może będzie umiało wskazać, który obrazek przedstawia chomika, kurę, klapki czy marchewkę? Na bazie obrazków możecie tworzyć swoje własne opowieści. To także element treningu mowy.

Każda z książeczek z serii zawiera strony z ruchomymi obrazkami, dzięki czemu dziecko może od razu ćwiczyć motorykę małą i koordynację oko-ręka.

Pracując z dzieckiem nad rozwojem mowy, koniecznie pamiętaj o reagowaniu na jego próby wypowiadania słów. Warto wtedy powtarzać wypowiadane przez dziecko słowa. Rób to poprawnie, w końcu dziecku cały czas osłuchuje się z brzmieniem wyrazów. Reagując entuzjastycznie, dajesz dziecku sygnał, że jest widziane i rozumiane, a tym samym pokazujesz, że skutecznie się z nami komunikuje. Taka pozytywna interakcja między dzieckiem a dorosłym sprzyja kolejnym próbom.

Czy wiesz, że… Gdy dziecko uczy się wymawiać pierwsze słowa, na początku może robić to nieprawidłowo. Powtórz je wtedy kilka razy w poprawnej formie, bez zdrobnień. Nie zmuszaj jednak dziecka do powtarzania słów, jeśli nie chce tego robić.

Nauka mówienia – kiedy do logopedy?

Przez to, że normy rozwojowe mają szeroki zakres, rodzicom łatwo jest zacząć się martwić, czy dziecko na pewno rozwija się prawidłowo. Sygnałami do tego, że warto skonsultować się z pediatrą czy logopedą, są znaczne opóźnienie w wypowiadaniu pierwszych wyrazów, mała ilość słów, wypowiadana przez dziecko, silnie zniekształcone słowa czy nieprawidłowa wymowa wielu głosek. Do logopedy warto się udać także, gdy zauważysz, że dziecko może mieć problemy ze słuchem – nie reaguje na dźwięki pochodzące z otoczenia czy to, co mówią osoby dookoła niego.

Dowiedz się także, jak wspierać dziecko, gdy zaczyna mówić

Jeśli jest coś w rozwoju dziecka, co Cię martwi, warto udać się do specjalisty, by rozwiać wątpliwości.