Co robić, kiedy dziecko nie może zasnąć?

Moje dziecko nie może zasnąć – to zdanie opisuje koszmar każdego rodzica. Wymówki, płacz, krzyki, rosnące zmęczenie obu stron (zarówno dorosłych, jak i maluchów) to wszystko nie pomaga w rozwiązaniu problemu. Istnieje kilka sposobów, które mogą ułatwić codzienne usypianie, a jednym z nich jest wieczorna lektura. Ten artykuł odpowie na pytanie, dlaczego czytanie jest dobrym sposobem na sen i jakie inne rytuały się z nim wiążą.

Jak pomóc dziecku zasnąć?

Wspólny rytuał

Najlepszą rzeczą, którą można zrobić, gdy dziecko nie może zasnąć, jest ułatwienie mu codziennego zasypiania poprzez stworzenie rytuału. Dzięki niemu maluch rozpozna sam, kiedy czas na sen, na dodatek będzie to dla niego naturalnym zakończeniem wieczornych zwyczajów. Warto pomyśleć o tym, jakie czynności dziecko powinno wykonać przed położeniem się do łóżka i wprowadzić je w życie w formie planu realizowanego każdego dnia. Dobrym pomysłem będzie ukonkretnienie go na przykład w formie wykonania z dzieckiem planszy, na której wspólnie wypiszecie lub narysujecie kolejne etapy zasypiania. Powieście go w takim miejscu, aby dziecko zawsze mogło je sobie przypomnieć, może to nieraz uratować sytuację.

Wieczorną porę dnia określcie typowymi czynnościami. Najczęstsze z nich to:

• kolacja,
• potem chwila na zabawę (w tych godzinach już spokojną, np. kolorowanie, rysowanie, układanie puzzli),
• kąpiel,
• czytanie
• i wreszcie sen.

Zachowanie rytuału pomaga uniknąć sytuacji, w której zabawa dziecka zostaje przerwana w połowie, a ono się buntuje i jest pobudzone, a przez to… nie może już zasnąć. Dlatego ważne jest, aby te wieczorne czynności były jasno określone oraz nastawione na wyciszenie i uspokojenie malucha.

Stałe godziny snu

Sam rytuał nie wystarczy. Trzeba pamiętać, że nie może się przedłużać. Ważne jest też wyznaczenie, choćby w przybliżeniu, stałych godzin snu tak, aby także organizm dziecka dostosował się do Waszych ustaleń.

Wyciszenie

Czy rytuał i stałe godziny snu wystarczą? Nie. Trzeba się jeszcze wyciszyć ? Dopiero te trzy elementy tworzą skuteczny sposób na zasypianie. A wyciszyć się można na różne sposoby: czy to, tak jak wspomnieliśmy, kolorując obrazki czy układając puzzle. Albo czytając. I to właśnie o wyciszeniu za pomocą lektury chcemy powiedzieć więcej.

Jak wyciszyć się przed snem dzięki czytaniu książki?

Sprawdzonym sposobem na wyciszenie się dziecka przed snem jest wspólna lektura. Twój głos nie tylko uspokoi dziecko, ale też wzmocni Wasze więzi. Zbuduje poczucie bliskości, które jest szczególnie ważne dla malucha w tym momencie dnia. Wiele dzieci nie może zasnąć z powodu lęku związanego z nieobecnością rodzica w pobliżu. Chwila na lekturę sprawi, że dziecko poczuje się kochane i ważne, a to wpłynie na spokojny sen. Nie przeciągaj jej jednak w nieskończoność, jasno określcie czas, jaki poświęcicie na czytanie – niech będzie to około 10-15 minut.

Wytłumione dźwięki i ciepłe światło

Zadbaj też o odpowiedni, sprzyjający czytaniu nastrój. Nie puszczaj audiobooków z telefonu, laptopa czy płyty, ale czytaj spokojnym i cichym głosem. Ważne jest też światło. Zbyt jasne może zahamować wydzielanie melatoniny, czyli hormonu snu (dzieci są szczególnie wrażliwe na ten bodziec), i sprawi, że maluch nie będzie mógł zasnąć. Dobrze więc, aby w pokoju było ciemniej. Zostaw jednak lekkie światło o ciepłej barwie, czy to z lampki nocnej, czy specjalnego rzutnika, którym odgonisz dziecięce lęki związane z ciemnością, a które mogą wywołać niepotrzebny stres.

Jeśli mowa o odpowiednim oświetleniu, warto wspomnieć o książeczkach z serii „3 bajeczki przed snem” ze świecącymi elementami na okładce. Mogą one dodatkowo uspokajać dziecko, które boi się całkowitej ciemności i pomagać mu spokojnie zasnąć. By cieszyć się tym efektem wystarczy naświetlić okładkę książki pod lampą lub zostawić ją na chwilę w jasnym pomieszczeniu. Efekt świecenia uzyskujemy dzięki specjalnemu, bezpiecznemu dla dzieci lakierowi.

Świecące elementy to nie jedyna zaleta tej serii. Każda książeczka zawiera 3 krótkie bajeczki – idealne do czytania przed snem. W serii ukazało się kilka pozycji z ulubionymi bohaterami, więc każdy maluch znajdzie coś dla siebie. Poczytajcie razem o lubianym Bingu, Misiu Paddingtonie lub wybierzcie się do Doliny Muminków.

Spokojne, niepobudzające historie

To właśnie treść książek ma ogromne znaczenie. Zrezygnujcie z opowieści mocno pobudzających wyobraźnię, a czasem nawet wywołujących strach – o smokach, ratowaniu księżniczek, wyścigach i wypadkach – te nie pomogą dziecku w zaśnięciu. Dobrze wybrać, jak wspomnieliśmy w przypadku „3 bajeczek przed snem”, rozdział z książki lub jedną krótką bajkę, kiedy przewidziana część się skończy, maluch będzie wiedział, że przyszedł czas na sen.

Odpowiednia będzie lektura o przygotowaniach do spania, gdy dziecko utożsami się z bohaterem czytanej książki, nie będzie buntować się przeciw codziennym czynnościom. Historię takich przygotowań opisuje na przykład książeczka „Dobranoc, mała pando”.

Mała panda podpowie Twojemu dziecku,
kiedy czas powiedzieć: dobranoc!

Dlaczego to właśnie ta książeczka jest dobrym wyborem przed snem? Bo opisana w niej historia jest dokładnie tym rytuałem, który warto z dzieckiem wypracować. A skoro maluch poznaje bohatera, z którym może się utożsamić, łatwiej będzie go przekonać, że już czas do łóżka. W końcu można to ubrać w zabawę w przedstawienie sytuacji z książeczki! Panda bawi się, ale gdy mama mówi, że czas już spać, maluch je kolację. I choć przed snem chowa się w zaroślach, to i tak koniec końców i tak zasypia w ramionach mamy!

Dla nieco starszych maluchów strzałem w dziesiątkę będzie książeczka zapachowa „Mój dzień”. Pozycja skonstruowana jest w taki sposób, że pociecha szykując się do spania, będzie mogła podsumować wszystko, co przeżyła w danym dniu – zabawy w domu i na zewnątrz, zjedzony obiad czy wieczorną kąpiel. Przypomną jej o tym nie tylko obrazki w odpowiednich kolorach, ale także pobudzające wyobraźnię zapachy. Na końcu książki czeka na Was kojący i pomagający zasnąć zapach lawendy. Z takim umilaczem zasypianie to czysta przyjemność!

Jeśli chcecie skupić się tylko na czytaniu, sięgnijcie po serię „Bajki 5 minut przed snem”. To krótkie opowieści, które nie wzmagają nadmiernych emocji u dziecka. Pomagają się wyciszyć i uspokoić, a odpowiednia długość sprawia, że dziecko może przeczytać całą historię przed zaśnięciem. Seria opowiada o ulubionych dziecięcych bohaterach – króliczku Binga, Batmanie czy lokomotywie Tomku i jego przyjaciołach.

PS By wybrać lektury odpowiednie do zasypiania, koniecznie sprawdź nasze zestawienie 10 najlepszych lektur na dobranoc, a tymczasem… Życzymy powodzenia w utrzymaniu wieczornej rutyny! Dobranoc!