Skąd się biorą dzieci – jak wytłumaczyć to dziecku?

Z tym pytaniem prędzej czy później będzie musiał zmierzyć się każdy rodzic. I każdy może czuć się podobnie niekomfortowo w obliczu konieczności odpowiedzi. A że nie da się go uniknąć, w tym artykule podpowiadamy, jak przygotować się do rozmowy i jak najlepiej ją przeprowadzić. 

Mamo, a skąd się biorą dzieci?

Charakterystyczną cechą dzieci jest ciekawość. Dotyczy ona dosłownie wszystkiego. Tak więc obok pytań: „jak to jest, że pada deszcz?” czy „skąd się bierze światło?”, mogą pojawić się także te zdecydowanie bardziej krępujące. Warto nastawić się, że w którymś momencie maluch zapyta o to, skąd się biorą dzieci, tak by nie spanikować, słysząc je. Naturalne będzie też czuć się niekomfortowo. 

Twój pierwszy odruch może być taki, by zbyć to pytanie milczeniem albo przekierować uwagę dziecka na coś innego. Nie rób tak! Nie warto. Odpowiedzi typu: „dowiesz się później”/„nie interesuj się”/„to nie Twoja sprawa”, wcale nie sprawią, że dziecko przestanie poszukiwać wyjaśnienia. Wręcz przeciwnie może szukać go jeszcze bardziej wytrwale, gdy zauważy, że z jakiegoś powodu rodzice nie chcą o tym mówić. 

Nie odpowiadając na pytania dziecka, narażasz je na to, że zaspokoi swoją ciekawość przy pomocy innych źródeł. A te nie zawsze mogą być adekwatne do poziomu rozwoju dziecka lub być zgodne z tym, co my chcielibyśmy przekazać. Dlatego, nawet jeśli to dla Ciebie nie do końca komfortowa sytuacja, warto porozmawiać z dzieckiem.

Skąd się biorą dzieci jak wytłumaczyć dziecku i czego nie mówić?

Najważniejsze – nie zawstydzaj dziecka. Dla niego to normalne pytanie, nie widzi w nim niczego nieadekwatnego. Zawstydzając malucha budujesz w nim poczucie, że to temat zabroniony.

Czy wiesz, że…
Pierwsze pytania dotyczące tego, skąd się biorą dzieci, mogą pojawić w wieku 3-4 lat? Im starsze dziecko, tym pytania mogą stawać się bardziej szczegółowe.

Kiedy przeprowadzić z dzieckiem rozmowę o tym, skąd się biorą dzieci? W tym wypadku podążaj za dzieckiem. Odpowiedzi udziel wtedy, gdy dziecko zapyta, nie wprowadzaj na siłę tego tematu. 

Nie wybieraj też wersji o bocianach czy kapuście. Prędzej czy później dziecko dowie się, że to nieprawda. Fakt, że nie odpowiesz na jego pytanie szczerze, może wpływać na późniejsze zaufanie do dorosłych.  

Jak przygotować się do rozmowy z dzieckiem?

Do takich rozmów dorosły także musi się przygotować. Dla malucha pytanie, skąd się biorą dzieci, będzie podobne do wszystkich innych pytań. Nasza reakcja dostarczy mu wskazówek na temat tego, czy jest to temat naturalny, obecny w naszym życiu, czy może wywołujący złość dorosłych, krępujący, o którym się nie wspomina. 

Dlatego zanim rozmowa nastąpi, warto sprawdzić, jak my dorośli czujemy się z tym wątkiem. Jakie emocje budzi w nas wizja takiej rozmowy? Nasza niewerbalna reakcja może stać się fundamentem do tego, jak dziecko będzie podchodzić do tematu seksualności w przyszłości. 

Jeśli więc to nam jest trudno zmierzyć się z tematem, warto zadbać własne przygotowanie.

Zaplanuj taką rozmowę w spokojnym czasie, tak by nikt i nic Wam nie przeszkadzało. To naturalne, że dziecku mogą nasuwać się kolejne pytania, które także będą wymagać odpowiedzi. Pozwól maluchowi dopytywać i rozmawiajcie tyle, by wyczerpać temat. 

Książka dla dzieci o tym, skąd się biorą dzieci

To całkowicie naturalne, że możemy nie wiedzieć, jak taką rozmowę przeprowadzić, jakich słów użyć, ile powiedzieć dziecku. Warto więc sięgnąć po pozycje specjalnie do tego przygotowane. 

Taka jest książeczka „Jak powstaje dziecko. Akademia Mądrego Dziecka. Chcę wiedzieć więcej!” od wydawnictwa HarperCollins. Przeznaczona jest dla dzieci powyżej 7 roku życia i dostarcza wiedzy zarówno dzieciom i dorosłym. Maluchom pokazuje trudne tematy w prosty sposób, a dorosłym może wskazać jakich słów używać, ile powiedzieć dziecku, jak wytłumaczyć skomplikowane procesy związane z powstawaniem małego człowieka. 

W książce znajdziemy rzetelne odpowiedzi na trudne pytania. Można wykorzystać ją w trakcie rozmowy z dzieckiem albo potraktować jako przygotowanie i bazę dla dorosłych. Przy wsparciu książki wytłumaczycie dziecku, czym jest seks, jak dochodzi do zapłodnienia, jak przebiega ciąża, czy jak zmienia się dziecko w brzuchu mamy. Dostarczy także wskazówek, jak nazywać intymne części ciała – a to często także wątek, który spędza nam rodzicom sen z powiek.

Książeczka pozwala poruszyć także temat innych sposobów pojawienia się dziecka w rodzinie – np. adopcji czy przy pomocy surogatki. To ważne wątki, które budują w dziecku otwartość na świat i pokazują, że niezależnie od tego, jak dziecko stało się członkiem rodziny, każde jest tak samo wartościowe i kochane. 

Dopasuj przekaz do wieku dziecka

Rozmowa o tym, skąd się biorą dzieci, musi być dopasowana do wieku i etapu rozwoju Twojego malucha. Inaczej będzie wyglądała z 5-latkiem, a inaczej z 10-latkiem. Najmłodsze dzieci nie będą potrzebowały anatomicznych szczegółów czy dokładnych opisów. 

Rozmowa z maluchem

Dla maluchów ważną informacją będzie, że dziecko pojawia się wtedy, gdy rodzice bardzo się kochają. Często się wtedy przytulają i całują, a w brzuchu mamy pojawia się dziecko, które po 9 miesiącach z niego wychodzi. 

Rozmowa ze starszym dzieckiem

Z kolei 9 czy 10-latek będzie potrzebował już bardziej szczegółowej wiedzy, czym jest seks, jak dochodzi do zapłodnienia, czym różni się ciało mężczyzny i kobiety. To okres, w którym dziecko może zacząć „zdobywać” informacje od rówieśników w szkole czy internetu. Te z kolei są niepełne, często nieprawdziwe i mogą kreować w głowie dziecka niewłaściwy obraz. 

To ogólne wskazówki, ale przekaz powinien zawsze być dopasowany do wieku i etapu rozwojowego dziecka. Tym samym to Ty jako rodzic najlepiej wiesz, jaka forma będzie najlepsza dla Twojego dziecka. 

Warto uświadomić dziecku, że to delikatny temat i najlepiej rozmawiać o nim z zaufanymi osobami. Tym samym nie traktujemy go jako tabu, o którym nie można w ogóle wspominać, ale również uczulamy, że nie każdy moment będzie dobry na taką rozmowę. 

Temat tego, skąd biorą się dzieci, może pojawić się także, gdy w rodzinie ma pojawić się nowy członek. Warto być wtedy gotowym na rozmowę. Tutaj przeczytasz więcej o tym, jak przygotować dziecko na pojawienie się rodzeństwa.