Dyskusję nad wpływem gier komputerowych na rozwój dzieci uważnie śledzą rodzice, których dzieci wychowują się w dobie technologii. Tak jak w wielu innych tematach, trudno tutaj o jednoznaczną odpowiedź. Czy każda gra będzie szkodliwa dla dziecka? Jaki wpływ mają gry komputerowe dziecina rozwój? Co z prężnie rozwijającym się e-sportem, który coraz częściej traktowany jest jak tradycyjne dyscypliny sportowe?
Czego obawiają się rodzice?
Największym zmartwieniem rodziców często bywa to, by ich dziecko nie uzależniło się od gier. Z jednej strony nie dziwimy się dzieciom, że gry są dla nich tak atrakcyjne i wciągające, ale z drugiej szukamy odpowiedzi na pytanie, jak chronić dziecko przed uzależnieniami. Gry dla dzieci potrafią być uzależniające – maluch cały czas ma do czynienia z nowymi, atrakcyjnymi bodźcami. Im więcej ich dostaje, tym więcej chce. Gry często konstruowane są tak, by dzieci w krótkim czasie osiągały sukcesy i zdobywały kolejne etapy. Wszyscy lubimy odnosić zwycięstwa, a to może dodatkowo potęgować chęć grania.
Inną ważną obawą, z którą muszą mierzyć się rodzice są nieprawidłowości w rozwoju fizycznym i psychicznym dzieci. Zbyt długie granie w gry komputerowe może powodować u dziecka spadek koncentracji. Dużo także mówi się, o wzroście poziomu agresji. Z kolei w sferze fizycznej nadmierne korzystanie z gier komputerowych może skutkować pogorszeniem wzroku czy wadami kręgosłupa. Jednak najnowsze badania dotyczące wpływu gier komputerowych na te obszary nie są na tyle jednoznaczne, by bez żadnych wątpliwości stwierdzić, że są one niebezpieczne dla dzieci, podnosi się w nich, że dają pole do rozładowania agresji, kształtują myślenie przestrzenne, pomagają oswoić rywalizację i zdecydowanie rozwijają refleks. Niezależnie od tego, czy jesteśmy przeciwnikami, czy zwolennikami gier i grania odpowiedzialność za działania dziecka w tym zakresie spoczywa na nas – rodzicach i opiekunach. I to ważne by towarzyszyć najmłodszym w pierwszych krokach w świecie gier, kształtować nawyki i kontrolować wybory a jednocześnie samemu poznawać i oceniać, co dla naszego dziecka jest wartościowe i daje mu wiele radości.
Czy gry zawsze są złe?
Zdecydowanie nie. Wiele gier może wspomagać rozwój dziecka. To dzięki nim dziecko w atrakcyjnej formie może rozwijać koncentrację, refleks, spostrzegawczość czy zdolność logicznego myślenia. Gry wymagające opracowania strategii uczą dziecko rozwiązywania problemów, analizowania, planowania i przewidywania swoich działań. Dobrej jakości gry edukacyjne dla dzieci mogą pomagać rozwijać prospołeczne postawy i uczyć współpracy.
To, jaki wpływ gry komputerowe będą miały na dzieci, zależy od ich rodzaju i czasu, jaki maluch spędzi przed ekranem. Według Amerykańskiego Towarzystwa Pediatrycznego:
- Dzieci do 24 miesiąca życia nie powinny mieć w ogóle styczności z ekranami urządzeń elektronicznych.
- Między 2 a 5 rokiem życia dziecko może spędzać przed ekranem godzinę lub mniej.
Na co zwrócić uwagę wybierając grę dla dziecka?
Wielu rodziców zadaje sobie pytania, jakie edukacyjne gry komputerowe wybrać. Gry same w sobie nie muszą być szkodliwe, znacznie ważniejsze będzie to, na czym gra polega. Warto wybierać te, w których dziecko ma okazje przeżyć różne przygody w bezpiecznym i przyjaznym otoczeniu. Wiele gier łączy zabawę z edukacją, promuje prospołeczne postawy czy uczy współpracy. Nieocenioną wartością edukacyjnych gier komputerowych jest rozwój funkcji poznawczych, o których pisaliśmy wcześniej.
Jedną z najpopularniejszych gier wśród dzieci jest Minecraft. To survivalowa gra, która polega na poznawaniu nieskończonego terenu, zdobywaniu różnego rodzaju zasobów, tworzeniu konstrukcji i budowali czy rywalizowaniu z innymi graczami. Jeśli Twoje dziecko także należy do grona wielbicieli Minecrafta, to warto razem z nim poznać świat gry. W tym wypadku pomocna będzie seria książek – poradników dotycząca Minecrafta wydana przez wydawnictwo HarperCollins. W jej skład wchodzą m.in.: „Minecraft. Album przetrwania”, „Minecraft. Kompaktowe konstrukcje”, „Minecraft. Podręcznik kreatywnego budowania”, „Minecraft. W świecie gry” czy „Minecraft. Złap creepera”.
Dobre poznanie ulubionej gry dziecka pozwoli nie tylko mieć kontrolę na tym, co robi, ale także stworzy przestrzeń do wspólnej gry i budowania relacji.
Psst… Czy wiesz, że gry mogą mieć korzystny wpływ także na dorosłych? Badania przeprowadzone na amerykańskich studentach medycyny i doświadczonych chirurgach pokazały, że dzięki grom komputerowym poprawie uległy czas wykonania zabiegu, wydajność pracy, a badani popełniali mniej błędów w trakcie pracy.
W świecie e-sportu
Gry komputerowe to obecnie nie tylko rozrywka. Do naszej codzienności coraz mocniej wkracza e-sport, jako profesjonalna dyscyplina sportowa. W polskich szkołach powstały już pierwsze klasy o profilu e-sportowym, a drużyny e-sportowe pracują w podobnych warunkach jak tradycyjni sportowcy przygotowujący się do najważniejszych imprez. E-sport to nie tylko siedzenie przed komputerem, ale profesjonalny sport wymagający takiego samego treningu ciała i umysłu jak piłka nożna, pływanie czy lekkoatletyka. Tak jak inne dyscypliny sportowe, e-sport pomaga rozwijać odporność psychiczną, radzenie sobie ze stresem, wyznaczanie celów czy koncentrację uwagi.
Dla wielu dzieci świat gier komputerowych jest wyjątkowo fascynujący. Niemożliwe jest całkowite zabronienie dziecku korzystania z nich. Prędzej czy później się z nim zetknie, więc dobrze jest je na to przygotować. Zwłaszcza w przypadku najmłodszych dzieci warto, by dorośli towarzyszyli swoim pociechom w podróży po wirtualnym świecie i razem z nim odkrywali jego zakamarki.
Pomocą w tej podróży może być książka Marcina Kality „E-sport. Zostań mistrzem”, która wprowadza dzieci i dorosłych w świat gier komputerowych i e-sportu. Dowiecie się z niej, czy e-sport to prawdziwy sport, na czym polega trening e-sportowca, jak tworzy się grę oraz czy warto grać w Fifę z dziadkami.
