Język to nasz podstawowy sposób komunikacji. Sprawne i jasne komunikowanie swoich potrzeb to gwarancja większej pewności siebie i lepszych relacji z innymi w przyszłości. Dlatego wspieranie rozwoju mowy dziecka jest bardzo ważne w każdym wieku. Jakie zabawy i ćwiczenia wspomagające rozwój mowy proponować najmłodszym?
Wspieranie rozwoju mowy u dziecka – o czym należy pamiętać?
Zgodnie z normami rozwoju dziecko powinno zacząć mówić około 2. roku życia. Na początku będą to pojedyncze słowa, a stopniowo zasób słownictwa i poziom skomplikowania zdań stopniowo będą wzrastały. Pamiętaj jednak, że to tylko ramy – każde dziecko rozwija się indywidualnie. Jeśli jest coś, co niepokoi Cię w rozwoju maluszka, umów się na wizytę u specjalisty.
Dowiedz się więcej: Jak rozpoznać wady wymowy u dziecka?
Niezależnie od tego, jak dobrze Twoje dziecko radzi sobie z mową, warto zastanowić się nad najlepszym sposobem wspierania jej rozwoju. Pamiętaj, że słownik bierny, czyli te słowa, które dziecko rozumie, może różnić się od czynnego – zasobu słów, których używa. Każda wspólna aktywność wspierająca mowę pozwala dziecku trenować zarówno bierny, jak i czynny zasób słów.
Ćwiczenia i zabawy wspomagające rozwój mowy
Zacznijmy od kąpieli słownej – polega ona na tym, że staramy się jak najwięcej mówić do dziecka. Opisujemy na bieżąco to, się dzieje – dotyczy to zarówno działań wykonywanych przez nas, jak i przez dziecko. Staramy się przy tym mówić głośno i wyraźnie. Nie zdrabniajmy ani nie mówmy „po dziecięcemu”.
Świetną zabawą dla najmłodszych będzie naśladowanie dźwięków. Mogą to być zarówno odgłosy zwierząt, jak i te wydawane przez różne elementy naszego otoczenia (np. samochody).
Wyliczanki, rymowanki, piosenki i zabawy ruchowe połączone ze słowami także będą bardzo pomocne we wspieraniu rozwoju mowy u dziecka. Jeśli lubisz, możesz wymyślać je razem z pociechą albo skorzystać z już nagranych utworów, które znajdziesz np. w serwisie YouTube.
Czy wiesz…
jak reagować, gdy dziecko niepoprawnie wymawia słowa?
Powtórz to, co powiedziało, ale w odpowiedniej formie. Dziecko nie musi po nas powtarzać, ważne by usłyszało właściwą wymowę. Nie krytykuj za błędy i nie porównuj dziecka do innych. Może to przynieść odwrotne efekty – dziecko zacznie wstydzić się mówienia.
Czytanie a wspieranie rozwoju mowy dziecka
Wspólne czytanie książeczek ma wiele zalet, a wsparcie rozwoju mowy dziecka to jedna z nich. Pociecha może powtarzać słowa, osłuchiwać się z nimi czy opisywać, co widzi na obrazkach.
W nauce mowy świetnie sprawdzi się seria „Akademia Mądrego Dziecka. Czytaj i baw się” od wydawnictwa HarperCollins. Składa się na nią kilka książeczek dedykowanych dzieciom w wieku 2–3 lat. W serii ukazały się „Bal z księżniczką”, „Zwiedzamy miasto”, „Dzień na farmie” i „Piracka przygoda”. Proste dialogi i zdania pozwalają dziecku systematycznie rozwijać słownik bierny, a także tworzą pierwsze okazje do powtarzania słów i zdań. Na każdej stronie dodatkowo znajduje się pytanie, na które maluch może próbować odpowiedzieć. Piękne, kolorowe ilustracje sprawiają, że dzieci chętnie opowiadają, co widzą na obrazkach. Jednak największą atrakcją każdej z tych książek jest filcowa figurka pojazdu – statku, piętrowego autobusu, królewskiej karocy lub traktora – którą dziecko umieszcza w specjalnych otworach książeczki.
Dzięki temu pojazd „przemierza” kolejne strony, łącząc historię w spójną całość i zachęcając dziecko do opowiadania np. o tym, co mogą widzieć jego pasażerowie. Warto zaznaczyć, że forma wszystkich publikacji jest też dopasowana do małych rączek – filcowo-kartonowe strony są grubsze, miękkie i łatwo się przekręcają.
Sprawdź też: Książki a rozwój mowy u dziecka
Wspomnieliśmy już, że ważnym ćwiczeniem wspomagającym rozwój mowy jest tworzenie własnych historii. Punktem wyjścia do tej aktywności mogą być „Książki z magnesami”. Do każdej z nich dołączone zostały magnesy z ulubionymi bohaterami, które można przypiąć w dowolnym miejscu książeczki. To daje czytelnikowi–autorowi możliwość stworzenia wielu własnych historii o różnym przebiegu! Pamiętaj, by uważnie słuchać, co Twoja pociecha ma do opowiedzenia o bohaterach książeczek. A są to znane i lubiane kucyki Little Pony, Tomek wraz z przyjaciółmi oraz Bing i jego towarzysze.
Podobne możliwości zapewnia seria „Książka do wyklejania”. Każda z nich zawiera naklejki wielokrotnego użytku, więc na każdej stronie pociecha może stworzyć kilka wersji własnej historii. Maluch dowolnie uzupełnia strony naklejkami z ulubionymi bohaterami, co stwarza to okazję do opowiadania o bieżących i przyszłych zdarzeniach. W serii znajdziecie wiele pozycji z lubianymi przez najmłodszych bohaterami, m.in.: z Muminkami, kucykami My Little Pony, Smerfami czy bohaterem popularnej kreskówki Cocomelon – JJ i jego rodziną.
A Wy macie jakieś własne pomysły na ćwiczenia i zabawy wspomagające rozwój mowy?
