Motoryka mała u dziecka – jak ją rozwijać?

Motoryka to podstawa sprawności fizycznej dziecka i jego ogólnego funkcjonowania. Na jej bazie rozwijają się później umiejętności czytania, pisania, koordynacja wzrokowo-ruchowa czy koncentracja. Nie ma zatem wątpliwości, że warto dbać o jej prawidłowy rozwój. Motorykę możemy podzielić ją na dużą i małą. Duża dotyczy sprawności fizycznej całego ciała. A motoryka mała? Odpowiedź znajdziesz w artykule.

Co to jest motoryka mała?

Motoryka mała to sprawność dłoni i palców. To od niej zależy, w jaki sposób dziecko będzie wykonywać czynności wymagające precyzji i koordynacji oko-ręka. Dlatego tak ważne jest, by od samego początku wspierać jej rozwój. Warto pamiętać, że żadne dziecko nie rodzi się z pełną sprawnością motoryki małej. Rozwija ją dopiero dzięki ćwiczeniom. W tym wypadku sprawdza się zasada: im wcześniej, tym lepiej. Oznacza to, że im wcześniej zaczniemy ćwiczyć z dzieckiem sprawność dłoni i palców, tym sprawniej dziecko będzie robiło postępy.

To motoryka mała pozwala dziecku zdobyć i opanować takie niezbędne umiejętności jak: celowe ruchy rąk i palców, chwytanie, poruszanie, posługiwanie się przedmiotami a także koordynacja ruchów oburącz w jednym momencie. To dzięki motoryce małej dziecko uczy się skutecznie wykonywać czynności wymagające precyzji i koncentracji.

Psst… Czy wiesz, że rozwój
motoryki małej ma wpływ na późniejszy rozwój mowy? To dlatego, że w mózgu
ośrodki odpowiadające za motorykę małą i mowę znajdują się obok siebie. 

W jaki sposób ćwiczyć motorykę małą?

Codzienność sama w sobie dostarcza dziecku wielu okazji do jej trenowania. Swobodne, spontaniczne ruchy i zabawy od samego początku wpływają na rozwój motoryki małej. Jednak poza nimi warto zaproponować maluchowi także specjalne zabawy, które sprzyjają poprawianiu sprawności manualnej. Wspólne zabawy to też więcej czasu razem. A to on jest podstawą budowania więzi między rodzicami a maluchem.

Wiele zabaw i ćwiczeń sprzyja rozwojowi motoryki małej u dzieci. Poniżej przedstawiamy kilka z nich.

Przesuwanie, rozkładanie i wyjmowanie różnych elementów

Nic tak dobrze nie trenuje motoryki małej u dziecka jak zabawy wymagające poruszania różnymi przedmiotami. Dlatego świetnie sprawdzi się książeczka „Mój świat. Akademia mądrego dziecka. Pierwsze zagadki” przeznaczona dla dzieci w wieku od 3 lat.

To nie tylko książeczka z rozkładanymi stronami, dzięki którym dziecko ćwiczy sprawność manualną paluszków, ale także ogrom wiedzy dla małego człowieka. Pełna zagadek pozwala maluszkowi coraz lepiej poznawać świat. Dodatkową atrakcją dla dziecka są niespodzianki za prawidłowe odpowiedzi na pytania. Z kolei twarde, kartonowe strony ułatwiają dziecku ich przewracanie, a sama książeczka jest też przez to bardziej odporna na zniszczenia, więc na pewno będziecie służyła dłużej.

Książki z dziurą

To wspaniały sposób na rozwój sprawności manualnej dziecka. W książeczkach znajdują się specjalnie wycięte kształty. Maluch może wykorzystywać je na wiele sposobów – obrysowywać paluszkiem kontury, trafiać w wycięte kształty czy trenować chwytanie. Praktyka czyni mistrza, więc warto, by dziecko spędzało na takiej zabawie dużo czasu. Książeczki mają także walor edukacyjny, bo poza motoryką małą pozwalają małemu człowiekowi zdobywać wiedzę o świecie. My szczególnie polecamy „Kształty i kolory” oraz „Owady i kwiaty” od wydawnictwa HarperCollins. Nie możemy się napatrzeć na te piękne ilustracje!

Ruchome elementy w zabawkach

A kiedy maluszek opanuje już chwytanie dziurawych kartonowych stron książeczek, czas na kolejny krok – przesuwanie! W serii Akademia Mądrego Dziecka można znaleźć fascynujące pozycje, które podwójnie angażują uwagę dziecka: opowiadają o otaczającym je świecie, a także zapraszają do zabawy, czyli przesuwania kolorowych obrazków. Dzięki książeczkom „Niesamowity spacer. Deszcz” oraz „Niesamowity spacer. Pod gwiazdami” maluszek może odkryć, co dzieje się na podwórku, kiedy on śpi lub chowa się bezpiecznie przed pluchą. I to dosłownie odkryć, przesuwając ruchome kartoniki. Rodzic nie będzie mógł się napatrzeć, jak szybko dziecko uczy się sprawnego operowania ruchomymi elementami książeczki!

Z naszego świata łatwo można przenieść się w ten bajkowy, chociażby do Doliny Muminków. Książeczki „Poznaj Muminki” oraz „Zabawy Muminków” z serii „Dolina Muminków. Ruchome obrazki” to świetne wprowadzenie maluszka do bezpiecznego i ciepłego domku tych bajkowych postaci”. Przesuwane elementy poprawią sprawność małych paluszków, a wesołe historie staną się z czasem ciepłym wspomnieniem dzieciństwa.

Dla maluszka wszystkie elementy, którymi można poruszać, będą atrakcyjne, niezależnie od tego, czy będą to książeczki z okienkami czy z ruchomymi elementami do przesuwania. To, co istotne dla rodzica to fakt, że podobne elementy pozwalają ćwiczyć sprawność manualną oraz pomagają  maluchowi uczyć się nowych słów i poznawać świat.

Proste opowieści napisane specjalnie dla dzieci, poruszające ważne dla nich tematy, sprawiają, że czytanie książeczek szybko może stać się Waszą ulubioną zabawą. Z książeczką „Jedzenie. Akademia mądrego dziecka. Pierwsze słowa” poznajecie nazwy różnych produktów spożywczych. „Kolorowy świat. W przedszkolu” pozwala opowiedzieć dziecku o tym, jak wygląda dzień w przedszkolu, a ruchome obrazki ćwiczą spostrzegawczość i koordynację.

Mali wielbiciele króliczka Binga z pewnością z zainteresowaniem zajrzą do lodówki króliczka dzięki książeczce „100 słów na co dzień. Bing. Książka z otwieranymi okienkami” oraz poruszą każdy krzaczek w innym tomiku z serii, czyli „Bing w ogrodzie. Książka z otwieranymi okienkami”.

Odkrywanie tego, co znajduje się za kartonowym okienkiem to fascynujące zajęcie dla maluszka. Wymaga ono jednak niemało zręczności i skupienia, dlatego dobrze, że towarzyszami tych przygód mogą być też Masza i Niedźwiedź (w „4 pory roku. Masza i Niedźwiedź”), lokomotywa Tomek („Pracowite lokomotywy. Tomek i przyjaciele”) czy ukochany przez wielu Miś Paddington („Zabawa w chowanego. Przygody Misia Paddingtona”).

Rozwój motoryki małej

W rozwoju motoryki małej pomocne będą także:

• rysowanie i malowanie,
• układanie klocków i puzzli,
• wycinanie z papieru różnych kształtów,
• lepienie z plasteliny czy modeliny,
• robótki ręczne, wyszywanie,
• wspólne gotowanie czy pomoc rodzicom w kuchni.

Warto zadbać o to, by dziecko miało jak najwięcej okazji do ćwiczenia motoryki małej w zabawie. To nie tylko dbałość o rozwój malucha. To także stworzenie mu okazji do próbowania nowych rzeczy i odnoszenia małych sukcesów.