Dorastająca pociecha prędzej czy później zacznie zwracać uwagę na swój wygląd. W dobie Instagrama i wszechobecnych mediów społecznościowych może kierować się niewłaściwymi wzorcami. Jak uchronić dziecko przed negatywnym postrzeganiem siebie? Jak wypracować w nim zdrowe podejście w tej kwestii? Dowiedz się, jak rozmawiać z dzieckiem o wyglądzie oraz czego w tych rozmowach lepiej unikać.
Już 24% dzieci w wieku od 3 do 5 lat jest niezadowolonych ze swojego wyglądu (tak wykazały badania przeprowadzone w 2016 roku przez Professional Association for Childcare and Early Years). Wyobrażasz sobie – tak negatywne myśli i to w tak młodym wieku?! Warto zrobić wszystko, co w Twojej mocy, by budować w dziecku zdrowe poczucie własnej wartości. Tylko jak to zrobić?
O czym wspominać, rozmawiając z córką/synem o wyglądzie?
Negatywny sposób myślenia o własnym ciele wpływa u dziecka na pewność siebie, często prowadzi też do zaburzeń odżywiania, a nawet depresji. Dlatego to bardzo ważne, żeby już od najmłodszych lat wspierać malucha w budowaniu zdrowego podejścia do wyglądu.
Pokaż różnice
Rozmowę z dzieckiem zacznij od pokazania różnic. Możecie omówić wspólnie zdjęcia osób o różnym kolorze skóry, wzroście czy kolorze włosów. Zwróć uwagę, że każdy jest inny, i powiedz, jak ważne jest to, aby każdy czuł się dobrze w swoim ciele. Wytłumacz, że różnice, które występują w wyglądzie, są zupełnie naturalne i dlatego porównywanie do siebie innych osób nie ma żadnego sensu.
Wytłumacz, że każdemu podoba się co innego
Skoro każdy człowiek wygląda inaczej, to normalne jest, że każdemu podoba się coś innego. W czasie rozmów z córką lub synem o wyglądzie pokaż, że nie istnieje coś takiego jak „wygląd idealny”. Jedna osoba lubi zupę pomidorową, a druga ogórkową – i tak samo jest z wyglądem. Komuś bardziej podobają się włosy czarne, a innemu rude. I nie ma powodu, by się nad tym długo zastanawiać, a tym bardziej tego wstydzić ?
Zachęcaj do dbania o wygląd
Postaraj się jednak, żeby z wyglądu nie zrobić tematu tabu. Naturalne jest to, że zastanawiamy się, jak się uczesać czy ubrać, aby czuć się ze sobą dobrze. I tak samo będzie z dzieckiem. Ważne jest, żeby w czasie rozmów o wyglądzie wytłumaczyć dziecku maluchowi, że dbanie o wygląd to nic złego. Nie można jednak za bardzo się na tym skupiać. Ludzie nie powinni postrzegać nas tylko przez pryzmat wyglądu i to nie on jest najważniejszy.
Zatem wiesz już, co mówić. Poniżej dajemy Ci jeszcze kilka wskazówek mówiących o tym…
Czego unikać w rozmowach o wyglądzie?
Swego czasu po sieci krążył głośny list 23-latki do matek, w którym dorosła już kobieta pisze o tym, jak rozmawiać z córką o wyglądzie. Jej refleksje pokazują, jak ważne jest, aby nauczyć dziecko doceniać swoje ciało i jego zdolności, a nie oceniać je. Ważna jest tu też kwestia podejścia do jedzenia – jako matki i ojcowie nie traktujmy go jako „diety”, ale jako coś, co daje siłę i zdrowie. I takie same wartości przekazujmy dziecku. Podobnie jest też z aktywnością fizyczną – uprawiajmy sport dla zdrowia, a nie wyglądu naszego ciała. A zachęcając do niego dziecko, traktujmy aktywność fizyczną jak zabawę!
Nie skupiaj się na wyglądzie
„Jaka ładna dziewczynka”, „jaką ma śliczną sukienkę”, „jaki duży chłopiec”… Łatwo ulegamy pokusie, aby skupiać się na wyglądzie dziecka. Więcej, wydaje nam się, że to dobre, pedagogiczne, że taki komplement jest pomocny. Tymczasem takie uwagi sprawiają, że już od najmłodszych lat dziecko otrzymuje informację, że doceniane jest właśnie ze względu na wygląd. Oczywiście nie musisz całkowicie rezygnować z takich komplementów, ale naucz dziecko podchodzić do nich w zdrowy sposób. Podkreślaj, że to nie miłe słowa i opinie innych określają jego wartość.
Nie porównuj do innych
Nie porównuj dziecka do rówieśników czy do rodzeństwa. W codziennych sytuacjach uważaj na uwagi, które mogą wartościować w ten sposób. To może sprawić, że dziecko zacznie postrzegać siebie przez pryzmat innych osób, nie będzie mogło więc budować solidnego poczucia własnej wartości.
Nie oceniaj po wyglądzie
Pamiętaj też, aby nie oceniać innych i że ważne jest nie tylko to, co mówisz do dziecka, ale też to, o czym wspominasz w jego obecności. Skoro zwracasz uwagę na różnice w wyglądzie innych osób, pokaż, że je akceptujesz, a nie oceniasz. W rozmowach, które prowadzisz z innymi dorosłymi, nie używaj określeń: „gruby”, „chudy”, „ładny” czy „brzydki”. Dziecko bardzo łatwo wyłapie te informacje i zacznie stosować je nie tylko do innych, ale też do siebie.
Preteksty do rozmów o wyglądzie
Kiedy zauważysz, że Twoje dziecko zwraca uwagę na wygląd w negatywny sposób, czas z nim porozmawiać.Poszukaj więc naturalnej okazji.
Dla małych dzieci pomocna może być książeczka „Moje ciało”, która nie tylko omawia różne części ciała, ale też pokazuje różnice w wyglądzie dzieci. Jak to wykorzystać w rozmowie z dzieckiem? Spójrz na poniższą ilustrację:
Możesz potraktować ją jako podstawę do pomówienia o tym, że wygląd nie ma żadnego wpływu na to, kto z kim się bawi. Wytłumacz dziecku, że nie powinno zwracać uwagi na kolor skóry, włosów czy tuszę kolegów i koleżanek. Będzie dużo weselej, jeśli maluch skupi się na tym, kto ma najciekawsze pomysły na zabawy!
Z kolei pomysłem dla starszych dzieci jest książka „Pewność siebie”, która pokaże dziecku, jak budować pewność siebie nie na podstawie wyglądu, ale dzięki mocnym stronom.
Znajdziecie w niej mnóstwo ćwiczeń, które nauczą dziecko między innymi:
- jak reagować na opinie innych i jak się chronić przed niekonstruktywną krytyką?
- co to znaczy wierzyć w siebie?
- jak pielęgnować poczucie bezpieczeństwa?
Pamiętaj, że rozmowa z dzieckiem, i to nie tylko na temat wyglądu, zaowocuje dobrymi relacjami w przyszłości – zarówno Twoimi z dzieckiem, jak i dziecka z jego własnym wnętrzem.
